|
Pierwsza wzmianka o Kamieńcu pochodzi z Kroniki Kosmasa. W roku 1096 książę czeski Brzetysław, najechawszy Śląsk, zburzył położony nad Nysą Kłodzką gród warowny Bardo. Nieco dalej na wschód od Barda wybudował gród osadzony na wyniosłej skale, a przy nim kaplicę św. Prokopa. Od tejże skały (z języka czeskiego: Camenecz) wzięto nazwę Kamieniec. Dogodne położenie grodu czyniło z Kamieńca ważną strategicznie warownię, do opanowania której dążyli Polacy. Okolice Kamieńca kilkakrotnie były spustoszone przez wojska czeskie na przełomie XI/XII wieku. Jak podaje Gall Anonim, na mocy układu zawartego w Kłodzku pomiędzy Bolesławem Krzywoustym a księciem czeskim Bożywojem, w 1137 roku książę czeski Sobiesław przekazuje Śląsk (w tym Kamieniec) we władanie polskie. Bolesław Krzywousty przebywał w kamienieckim grodzie w chwilach zagrożenia najazdem obcych wojsk. Układ pokojowy pomiędzy Polską i Czechami zakończył blisko dwustuletni okres wojen o Śląsk. W miejscu popadającej w ruinę warowni kamienieckiej powstaje klasztor. Klasztor augustianów w Kamieńcu zawdzięcza swoje założenie i uposażenie Wincentemu z Pogorzeli, pochodzącemu z zacnego rodu rycerskiego herbu Grzymała. W roku 1247 biskup wrocławski Tomasz I usunął augustianów z Kamieńca. Na ich miejsce, w 1248 roku, z Lubiąża zostają sprowadzeni cystersi. Do Kamieńca przybywają zakonnicy wraz z opatem Ludwikiem, za zezwoleniem kapituły generalnej. Tym samym biskup Tomasz I przekazuje we władanie kamieniecką ziemię klasztorną. Fakt ten potwierdza w 1262 roku bullą papieską papież Urban IV. Przez pierwsze lata pobytu w Kamieńcu cystersi zajmowali pomieszczenia pozostawione przez augustianów i jednocześnie przystąpili do budowy nowego kościoła oraz rozbudowy zabudowań klasztornych.Wokół świątyni powstały nowe zabudowania, warsztaty tkackie i szewskie, tartak, młyn wodny, warzelnia piwa. W podległych sobie wsiach mnisi rozwijali gospodarkę rolną, zakładając folwarki. Zajmowali się uprawą roli, hodowlą bydła, rybołówstwem i pszczelarstwem. W roku 1290 ziemia kamieniecka przechodzi w ręce książąt świdnicko-jaworskich, natomiast w 1322 roku pod panowanie ziębickiej linii Piastów Śląskich. Ciężką próbą dla kamienieckich cystersów był wiek XV oraz XVI, kiedy to w latach 1426 -1428 husyci najechali i spustoszyli dobra kamienieckie, potem miały miejsce dwie powodzie w 1496 i w 1501 roku oraz potężny pożar klasztoru 21 listopada 1524 roku. Okres wojny trzydziestoletniej (1618 -1648) to kolejny upadek klasztoru. W pierwszej połowie XVIII wieku konwent liczy 58 członków, jednak czas rozkwitu z czasów opata Gerharda Woywoda (1702 -1732) kończy się wraz z wybuchem wojen śląskich (1740 -1763). Prawie 600-letnie istnienie klasztoru cysterskiego w Kamieńcu dobiega końca z chwilą wydania przez króla Fryderyka Wilhelma III edyktu sekularyzacyjnego, 30 października 1810 roku. Klasztor formalnie zostaje rozwiązany. Wystawiony na licytację majątek zakupiła Fryderyka Luiza Wilhelmina Orańska, żona króla Niderlandów Wilhelma I. Wkrótce Kamieniec zmienia swój charakter, z osady służebnej dla klasztoru staje się ośrodkiem zarządzania sporego majątku. W 1837 roku dobra kamienieckie odziedziczyła córka Wilhelminy – Marianna Orańska, żona Fryderyka Henryka Albrechta Hohenzollerna, najmłodszego syna króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III. Postanowili oni wybudować w Kamieńcu letnią rezydencję. Bogata historia i liczne zabytki – tym Kamieniec Ząbkowicki kusi turystów. Trzeba tu zobaczyć monumentalny słynny neogotycki pałac książęcy – architektoniczną perłę Dolnego Śląska usadowioną w pięknym parku, |
